یک کارشناس حوزه علم و فناوری در گفت و گو با خبرنگار قدسگفت: در ایران استفاده از اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه در گذشته وجود نداشته است و برای اولین بار به تعداد قابل توجهی از طرح‌های دانش‌بنیان در کشور اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه اعطا شد. به این معنی که هزینه‌های انجام شده برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه در قالب اعتبار مالیاتی به این شرکت‌ها یا شرکت‌های صنعتی سرمایه گذار بازپرداخت‌ می‌شود و موجب ترغیب دیگر شرکت‌های صنعتی در جهت اجرای پروژه‌های تحقیق و توسعه و تکمیل زنجیره ارزش خواهد شد.

علی خسرویان کارشناس حوزه علم و فناوری با اشاره به اهمیت گذار از اقتصاد رانت پایه به سمت اقتصاد صنعتی دانش پایه اظهار کرد: گذار از اقتصاد مبتنی بر رانت به اقتصاد دانش‌بنیان به یک اولویت کلیدی برای بسیاری از کشورها از جمله ایران تبدیل شده است. این انتقال شامل دور شدن از تکیه بر استخراج و فروش مواد خام و در عوض تمرکز بر تحقیق و توسعه (R&D) برای ایجاد محصولات با ارزش افزوده بالا است. به منظور حمایت از این گذار، توسعه صنعتی هدفمند و استفاده از اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه به عنوان راهبردهای مهم شناسایی شده است. حرکت صنایع به سمت پایین زنجیره ارزش و تشویق آنها به تکمیل کل فرآیند تولید، از مواد اولیه تا محصولات نهایی، برای افزایش رقابت جهانی بسیار مهم است. با این کار، صنایع‌ می‌توانند محصولاتی با ارزش افزوده بالاتر تولید کنند که در بازار بین المللی سود بیشتری دارند. این تغییر همچنین امکان تنوع بخشیدن به محصولات را فراهم‌ می‌کند و بازارهای صادراتی جدیدی را باز می‌کند. بنابراین، برای دولت‌ها ضروری است که انگیزه‌های هدفمند برای تشویق صنایع به حرکت در زنجیره ارزش ارائه کنند.

این کارشناس حوزه علم و فناوری با اشاره به ثبت اولین اعطای اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه در ایران اظهار کرد: در مورد کشور ما در سال‌های اخیر، تمرکز بیشتری بر انگیزه‌های هدفمند برای تشویق صنایع به تکمیل زنجیره ارزش شده است. یکی از مهم ترین مشوق‌ها در این زمینه، اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه است. اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه یک ابزار سیاستی است که هدف آن ارائه تسهیلات مالی به شرکت‌های درگیر در فعالیت‌های تحقیق و توسعه است. دولت با ارائه اعتبار مالیاتی برای هزینه‌های انجام شده در تحقیق و توسعه، شرکت‌ها را به سرمایه گذاری در نوآوری و توسعه محصولات یا فناوری‌های جدید تشویق‌ می‌کند. این انگیزه به ویژه در زمینه گذار به اقتصاد مبتنی بر دانش مهم است زیرا توسعه دانش و مهارت‌های جدید را ارتقا می‌دهد. در ایران استفاده از اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه در گذشته وجود نداشته است و برای اولین بار به تعداد قابل توجهی از طرح‌های دانش‌بنیان در کشور اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه اعطا شد. به این معنی که هزینه‌های انجام شده برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه در قالب اعتبار مالیاتی به این شرکت‌ها یا شرکت‌های صنعتی سرمایه گذار بازپرداخت‌ می‌شود و موجب ترغیب دیگر شرکت‌های صنعتی در جهت اجرای پروژه‌های تحقیق و توسعه و تکمیل زنجیره ارزش خواهد شد.

وی ادامه داد: این پیشرفت به دلیل همسویی با اهداف قانون جهش تولید دانش‌بنیان که در سال گذشته ارائه شد، قابل توجه است. هدف این قانون ترویج تکمیل زنجیره ارزش و ایجاد محصولات صنعتی با ارزش افزوده بالا است. دولت با ارائه اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه به پروژه‌های دانش‌بنیان، فعالانه از این هدف حمایت‌ می‌کند. شایان ذکر است اهمیت اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه در برنامه هفتم توسعه ایران نیز شناخته شده است. این طرح نیاز به مدل جدیدی از اعطای مشوق‌های مالیاتی را در طول اجرای طرح برجسته‌ می‌کند که اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه جزء اصلی این مدل است. این امر بر تعهد دولت برای ارتقای توسعه صنعتی هدفمند و گذار به اقتصاد مبتنی بر دانش تاکید می‌کند.

وی گفت: توسعه صنعتی هدفمند یک کشور و گذار به اقتصاد دانش‌بنیان مستلزم اجرای استراتژی‌ها و مشوق‌های خاص است. اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه به عنوان ابزاری قدرتمند برای تشویق صنایع به تکمیل زنجیره ارزش و افزایش رقابت جهانی ظاهر شده است. با ارائه تسهیلات مالی به شرکت‌های درگیر در فعالیت‌های تحقیق و توسعه، دولت‌ها می‌توانند نوآوری را تقویت کنند، محصولاتی با ارزش افزوده بالا ایجاد کنند و در نهایت باعث رشد اقتصادی شوند. تحولات اخیر در ایران با اعطای اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه به پروژه‌های دانش‌بنیان، نشان دهنده تعهد به این تغییر و درک اهمیت این استراتژی در پیشبرد توسعه صنعتی و تحول اقتصادی است.